همه ما وقتی روی چیز کثیف یا گل‌آلودی پا می‌گذاریم، بعد از آن کفش‌هایمان را تمیز می‌کنیم. اما وقتی به خانه می‌رسیم هم دم در کفش‌ها را درمی‌آوریم؟ بسیاری این کار را نمی‌کنند. برای خیلی‌ها این آخرین کاری است که موقع رسیدن به خانه به ذهنشان می‌رسد.

از رسم‌های رایج در میان ایرانی‌ها، یکی همین درآوردن کفش بیرون از خانه است. جدا از آن ‌که با این کار احتراممان به صاحب و اهالی خانه را نشان می‌دهیم، از ورود آلودگی‌های بیرون به داخل خانه نیز پیشگیری می‌کنیم. این کار برای مردم بسیاری از کشورها آسان نیست.

بر اساس پژوهش‌های شیمیدانان محیط‌ زیست برنامه داست‌سیف (DustSafe) دانشگاه مک‌کواری در استرالیا، از نظر علمی بهتر است کفش‌هایمان را هنگام ورود به خانه درآوریم. یافته‌های برنامه داست‌سیف، که برنامه‌‌ای پژوهشی برای تجزیه و تحلیل ضررهای گرد‌و‌غبار و اطلاعات جمع‌آوری‌شده درباره آلاینده‌های خطرناک برای سلامت انسان است، نشان می‌دهد که مردم بیش از ۹۰ درصد وقت خود را در منزل می‌گذرانند و بنابراین، پوشیدن یا نپوشیدن کفش در خانه موضوعی پیش‌پا‌افتاده نیست.

ذرات آلوده‌ای که در داخل خانه پیدا می‌شود، فقط گرد‌و‌غبار و موی انسان یا حیوان خانگی نیست. حدود یک‌سوم آن از بیرون و به‌خصوص از کفش‌ها می‌آید. برخی از میکروارگانیسم‌های موجود در کفش‌ها و پاپوش‌ها پاتوژن‌هایی‌اند که به دارو مقاوم‌اند، از جمله عوامل عفونی بیمارستانی (میکروب‌ها) که درمان و پاکسازی آن‌ها بسیار دشوار است. این آلاینده‌های خطرناک معمولا بی‌رنگ و بو هستند و می‌توان گفت فهمیدن این ‌که در کجای خانه پیدا می‌شوند، غیرممکن است: ممکن است داخل لوله‌های آب باشد یا کف اتاق نشیمن چسبیده باشد. همین نشان می‌دهد که مواد آلوده‌ای که در بیرون از خانه به کف کفش شما می‌چسبند، دقیقا همان‌جا باقی می‌مانند.

با وجود آگاهی از خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها از این طریق و راه‌‌حل و جایگزینی ساده مانند درآوردن کفش‌ها پیش از ورود به داخل خانه، پس چرا باید همچنان با کفش داخل خانه شویم؟

می‌دانیم که پیشگیری همیشه به‌‌مراتب بهتر از درمان است، و راه رفتن در منزل بدون کفش آن‌قدرها هم بد نیست. اگر هم احساس می‌کنید نیاز به محافظی مثل کفش برای انگشتانتان دارید، از پاپوش‌های روفرشی استفاده کنید که هرگز بیرون از خانه آن‌ها را نمی‌پوشید.

از طرفی، موضوع «سندرم خانه پاک» به‌ میان می‌آید که به افزایش میزان حساسیت بین کودکان اشاره دارد و دلیل آن به‌طور مشخص افراط در پاکیزگی منزل و اصرار بر نبود هرگونه آلودگی است. در واقع، آن‌طور که بررسی‌ها نشان داده‌ است، مقدار کمی کثیفی و آلودگی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر حساسیت به آلودگی کمک کند. اما برای ایجاد آن مقدار کم، راه‌های بهتر و کم‌خطرتری در مقایسه با ورود به خانه با کفش‌های کثیف وجود دارد.